น้ำหอมแสบผิว กลิ่นเพี้ยน อาจมาจากค่า pH ไม่เหมาะสม

ในวงการเครื่องสำอาง ค่า pH มักเป็นคำที่ถูกหยิบยกขึ้นมาพูดบ่อยครั้งในแง่ของผลกระทบต่อผิว แต่เมื่อพูดถึง " น้ำหอม " หลายคนกลับละเลยหรือไม่ให้ความสำคัญกับ pH เท่าที่ควร ทั้งที่ในความเป็นจริง ค่า pH มีบทบาทสำคัญทั้งในเรื่องคุณภาพกลิ่น และ ความปลอดภัยต่อผิวหนังของผู้ใช้งาน

ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปทำความเข้าใจว่า ค่า pH คืออะไร มีผลอย่างไรต่อการออกแบบสูตรน้ำหอม และเหตุใดผู้ผลิตน้ำหอมควรให้ความสำคัญกับเรื่องนี้


ค่า pH คืออะไร?
ค่า pH (Potential of Hydrogen) คือ หน่วยวัดความเป็นกรด-ด่างของสารละลาย โดยมีช่วงตั้งแต่ 0 ถึง 14

ค่า pH < 7 = กรด
ค่า pH = 7 = กลาง (Neutral)
ค่า pH > 7 = ด่าง (Alkaline)

ผิวหนังของมนุษย์มี pH อยู่ที่ประมาณ 4.5-5.5 ซึ่งเป็นกรดอ่อน ๆ เพื่อช่วยป้องกันเชื้อโรคและรักษาความชุ่มชื้นตามธรรมชาติ หากผลิตภัณฑ์ที่ใช้มีค่า pH สูงหรือต่ำเกินไป อาจทำให้เกิดการระคายเคืองต่อผิว อาจผิวแห้ง หรือแม้กระทั่งแพ้ได้


ค่า pH ส่งผลอย่างไรต่อ กลิ่น ของน้ำหอม?
แม้แอลกอฮอล์จะเป็นตัวหลักในการนำกลิ่น (carrier) ของน้ำหอม แต่ค่า pH ก็มีผลต่อ การเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างโมเลกุลในหัวน้ำหอม (perfume oil) ด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะเมื่อผสมน้ำ (distilled water) ลงไปในสูตร หรืออยู่ในสูตรผลิตภัณฑ์แบบ water-based เช่น mist, spray หรือ body splash

ผลกระทบต่อน้ำหอม
 โมเลกุลบางชนิดไม่เสถียรในสภาวะกรดหรือด่างจัด
 กลิ่นอาจเปลี่ยนไป หรือจางลงอย่างรวดเร็ว
 pH มีผลต่อความสามารถในการละลายของสารหอม
 บางกลิ่นจะละลายและกระจายตัวได้ดีในช่วง pH ที่เหมาะสมเท่านั้น
 ความรู้สึกขณะฉีดและกลิ่นเริ่มต้น (Top Notes)
 สูตรที่มีค่า pH ไม่สมดุลอาจทำให้กลิ่นตอนฉีดออกมา แหลม หรือแสบจมูกมากกว่าปกติ

ค่า pH ส่งผลต่อความปลอดภัยของผิวอย่างไร?
ผลิตภัณฑ์น้ำหอมที่มีค่า pH สูงเกินไป (เช่น pH 9 ขึ้นไป) หรือ ต่ำเกินไป (ต่ำกว่า 3) อาจส่งผลให้เกิดปัญหาต่อผิว ดังนี้

- ระคายเคือง
- ผิวอาจแห้ง ลอก แสบแดง หรือรู้สึกแสบคันหลังจากใช้
- เสียสมดุลผิวตามธรรมชาติ
- ทำให้ผิวอ่อนแอ ต่อเชื้อโรคและสารเคมีอื่น ๆ
- เกิดอาการแพ้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะผู้ที่มีผิวบอบบาง แพ้ง่าย หรือมีปัญหาผิวอยู่แล้ว เช่น eczema

น้ำหอมควรมีค่า pH เท่าไร?
น้ำหอมในรูปแบบแอลกอฮอล์ (Eau de Parfum, Eau de Toilette ฯลฯ) โดยทั่วไปจะมี pH อยู่ในช่วง 5.5-7.5 ขึ้นกับวัตถุดิบที่ใช้
แต่ในน้ำหอมแบบที่มี น้ำ (เช่น body mist หรือน้ำหอมสูตรไร้แอลกอฮอล์) การควบคุม pH ให้อยู่ที่ 4.5-6.5 จะปลอดภัยและเหมาะสมกับผิวมากที่สุด


แล้วจะรู้ค่า pH ได้อย่างไร?
สำหรับผู้ผลิตควรมี pH meter หรือ แถบกระดาษวัด pH (pH strip) ไว้เพื่อตรวจสอบในขั้นตอนผสมสูตร โดยเฉพาะสูตรที่มีน้ำกลั่นเป็นส่วนผสม หรือเป็นผลิตภัณฑ์แบบฉีดพ่นร่างกาย

วิธีวัดง่าย ๆ

1. ผสมสูตรให้เรียบร้อย
2. หยดตัวอย่างลงบนแถบวัด pH
3. เทียบกับแถบสีของค่า pH บนบรรจุภัณฑ์

หาก pH สูงหรือต่ำเกินไป อาจปรับด้วยสารกรดหรือด่างอ่อน ๆ เช่น citric acid (กรดอ่อน) หรือ sodium bicarbonate (เบสอ่อน)

เคล็ดลับสำหรับผู้พัฒนาสูตรน้ำหอม
- ทดลองวัด pH ทุกสูตร โดยเฉพาะสูตรที่มี น้ำ / glycerin / สารช่วยละลายอื่น ๆ
- หลีกเลี่ยงการใช้สารที่มี pH สุดขั้ว โดยไม่ควบคุม
- ทดลองกลิ่นในช่วง pH ต่างกันเล็กน้อย เพื่อดูว่ากลิ่นเปลี่ยนไปหรือไม่

เราให้บริการออกแบบน้ำหอมเฉพาะบุคคล (Custom Fragrance Design) โดยทีม Perfumer มืออาชีพ ที่เข้าใจทั้งศาสตร์ของกลิ่นและความปลอดภัยต่อผิว ไม่ต้องกังวลเรื่องค่า pH สารเคมี หรือกลิ่นเพี้ยนอีกต่อไป

ปรุงกลิ่นที่ หอมและปลอดภัย เฉพาะคุณ
ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.thekingdomscents.com