วิธีหมักน้ำหอมให้กลิ่นกลมกล่อมและติดทนนาน
Maceration ในน้ำหอมคืออะไร?
Maceration คือ กระบวนการหมักน้ำหอมหลังการผสมส่วนผสมเข้าด้วยกัน โดยจะพักน้ำหอมไว้ในภาชนะปิดสนิท เช่น ขวดแก้ว หรือถังสแตนเลส เพื่อให้โมเลกุลของน้ำมันหอมระเหยและแอลกอฮอล์มีเวลาผสมผสานกันอย่างลึกซึ้ง
เป้าหมายของ maceration คือ ทำให้กลิ่นน้ำหอมมีความกลมกล่อม และให้โน้ตกลิ่นต่าง ๆ หลอมรวมกันอย่างสมดุล
ระยะเวลาในการ macerate โดยทั่วไปอยู่ที่ 2-6 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับสูตรและความซับซ้อนของกลิ่น
Aging ในน้ำหอมคืออะไร?
Aging คือ ขั้นตอนต่อเนื่องจาก maceration โดยหมายถึงการเก็บรักษาน้ำหอมไว้ต่ออีกช่วงเวลาหนึ่ง เพื่อให้กลิ่น "เซตตัว" อย่างสมบูรณ์แบบ
เปรียบได้กับการหมักไวน์หรือชีสที่ยิ่งเก็บไว้นาน กลิ่นจะยิ่งซับซ้อนและนุ่มนวล
ในช่วง aging นี้ สารประกอบในน้ำหอมจะทำปฏิกิริยากันต่อไปอย่างช้า ๆ ทำให้กลิ่นมีความเสถียร และกลิ่น top-middle-base เชื่อมต่อกันเนียนยิ่งขึ้น
ขั้นตอนการทำ Maceration & Aging
- พักน้ำหอมในภาชนะที่ปิดสนิท เช่น ขวดแก้วสีชา/ใส หรือถังสแตนเลส
- เก็บไว้ในที่เย็นและมืด หลีกเลี่ยงแสงแดดและความร้อนโดยตรง
- พักไว้เป็นเวลา 2-6 สัปดาห์ หรือมากกว่านั้นในบางกรณี เช่น กลิ่นที่มีโน้ตไม้ (woody) หรือเรซิน (resin)
- ไม่ขยับหรือเขย่าบ่อย ๆ เพื่อให้โมเลกุลค่อย ๆ เซตตัวอย่างเป็นธรรมชาติ
ทำไมกระบวนการนี้ถึงสำคัญ?
กลิ่นหอมกลมกล่อมขึ้น : การพักน้ำหอมช่วยให้กลิ่นต่าง ๆ หลอมรวมเป็นหนึ่งเดียว ไม่แยกชั้น
เพิ่มความเสถียรของกลิ่น : ลดความเปลี่ยนแปลงของกลิ่นเมื่อใช้งานในระยะยาว
ช่วยให้กลิ่นมีมิติ : กลิ่นจะเปลี่ยนผ่าน top middle base note ได้ลื่นไหลมากขึ้น
เป็นมาตรฐานของแบรนด์คุณภาพ : แบรนด์น้ำหอมที่ใส่ใจคุณภาพล้วนไม่มองข้ามขั้นตอนนี้
วิธีทดสอบว่าน้ำหอมพร้อมจำหน่ายหรือยัง
หลังการ maceration และ aging เสร็จสิ้น ควรมีการทดสอบก่อนบรรจุขาย โดยใช้วิธีดังนี้
1. ทดสอบกลิ่นบนแผ่นกระดาษ (blotter) และบนผิวจริง
2. เปรียบเทียบกลิ่นกับตอนผสมใหม่ ๆ เพื่อดูว่ากลิ่นกลมกล่อมขึ้นหรือไม่
3. ทิ้งเวลา 6-12 ชม. เพื่อดู Longevity และ Sillage
4. ดูว่าน้ำหอมเกิดตะกอนหรือเปลี่ยนสีหรือไม่ หากมีอาจต้องกรองหรือปรับสูตร
การทำ Maceration และ Aging คือ ตัวแปรสำคัญที่เปลี่ยนน้ำหอมธรรมดาให้กลายเป็นน้ำหอมคุณภาพสูงที่มีมิติ กลิ่นหอมเนียนนุ่ม ไม่ฉุนแหลม และติดทนนาน หากคุณกำลังเริ่มต้นผลิตน้ำหอมเอง อย่ามองข้ามกระบวนการนี้ เพราะนี่คือสิ่งที่ทำให้น้ำหอมธรรมดา กลายเป็นน้ำหอมที่น่าจดจำได้อย่างแท้จริง